ΒΑΣΩ ΚΩΝ. ΝΟΥΛΑ

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΣ

ΕΙΔΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΔΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΦΑΡΣΑΛΩΝ

Στην Τ.Κ. Σταυρός Φαρσάλων βρίσκεται ο μεταβυζαντινός Ιερός Ναός του 18ου αιώνα της Παναγίας της Δεμερλιώτισσας. Το προσωνύμιο του Ναού οφείλεται στην τουρκική ονομασία του χωριού Σταυρός, που ήταν Δεμερλί.

Ο Ιερός Ναός είναι τρίκλιτη βασιλική με εξωνάρθηκα. Πρόκειται για ένα μονόχωρο επιμήκη ναό με νάρθηκα, που χωρίζεται κατά μήκος, με σειρά ξύλινων στύλων, σε τρία ψευδοκλίτη. Το μεσαίο κλίτος στεγάζεται με καμάρα.

Όπως μας πληροφορεί κτητορική επιγραφή, που βρίσκεται επάνω από τη νότια είσοδο του Ναού, χτίστηκε το 1778 και αγιογραφήθηκε οχτώ χρόνια αργότερα, το 1786 με έξοδα ευσεβών χριστιανών και με τη συνδρομή «του Αιδεσιμωτάτου παπα-Ρίζου και Αθανασίου ιερέως και Γεραποστόλη του Πίκλην Νταούτη επιτρόπου, επί Μητροπολίτου Λαρίσης Μελετίου του Γ΄».

Η αγιογράφηση έγινε από μαθητές του σπουδαίου αγιογράφου και μελετητή της βυζαντινής αγιογραφίας, Διονυσίου εκ Φουρνά Ευρυτανίας. Ο τοιχογραφικός διάκοσμος διατάσσεται σε τρεις ζώνες.

Το ξυλόγλυπτο τέμπλο είναι πηλιορείτικης τεχνοτροπίας και παρουσιάζει ομοιότητες με το τέμπλο του ναού της Υπαπαντής του Βένετου.

Στο Ναό στεγάζεται η ιερή, θαυματουργική εικόνα της Παναγίας της «Δεμερλιωτίσσης» διαστάσεων 0,64 X 0,48μ. Στοιχεία για την προέλευση της εικόνας δεν γνωρίζουμε. Όπως και για πολλές άλλες εικόνες της Θεο­τόκου, έτσι και για την Παναγία τη «Δεμερλιώτισσα» θρυλείται από την Ιερά Παράδοση ότι αγιογραφήθηκε από τον Απόστολο και Ευαγγελιστή Λουκά. Τεχνοτροπικά η εικόνα παρουσιάζει ομοιότητες με αυτήν της Παναγίας της Τήνου.

Ο Ναός φέρει σειρά νεώτερων επεμβάσεων.

O Δήμος Φαρσάλων διατηρεί όλα τα πνευματικά δικαιώματα και για το φωτογραφικό υλικό και για τα κείμενα.